‍

Το να στήσεις και να διευθύνεις μια κλινική e-πρακτική βασισμένη σε επιστημονικά τεκμήρια στον τομέα της ψυχικής υγείας είναι μια συναρπαστική πρόκληση!

‍

Σε άλλους τομείς της ιατρικής, αυτό μπορεί να μην ισχύει, αλλά στον κόσμο της ψυχικής υγείας, η πρακτική βασισμένη σε επιστημονικά τεκμήρια είναι μια σχετικά νέα εξέλιξη.

‍

Η "πρακτική βασισμένη σε επιστημονικά τεκμήρια" σημαίνει ότι διεξάγουμε την κλινική μας εργασία βασισμένοι σε δεδομένα που έχουμε αποκτήσει από την κλινική έρευνα. Όπως συμβαίνει με την έρευνα για τα φάρμακα, ο γιατρός σας συνήθως θα συνταγογραφήσει φάρμακα που έχουν δοκιμαστεί εξονυχιστικά μέσω πολλών κλινικών μελετών και έχει αποδειχθεί ότι ωφελούν την κατάσταση της υγείας σας. Κάποτε, η θεραπεία σας θα μπορούσε να βασιστεί στην "κλινική εμπειρία" κάποιου γιατρού με μεγάλη φήμη, αλλά ευτυχώς αυτές οι μέρες ανήκουν σιγά-σιγά στο παρελθόν (αν και οι φαρμακευτικές εταιρείες εξακολουθούν να επενδύουν σε στρατιές "ειδικών" για να επηρεάζουν τη συνταγογράφηση των γιατρών).

‍

Ωστόσο, η πρακτική βασισμένη σε επιστημονικά τεκμήρια είναι μια σχετικά πρόσφατη εξέλιξη στον τομέα της ψυχικής υγείας, και ιδιαίτερα στον τομέα της ψυχοθεραπείας. Η άνοδος της συμπεριφορικής θεραπείας τη δεκαετία του '60, εν μέρει ως αντίδραση στο ψυχαναλυτικό κατεστημένο, και αργότερα η σύνδεσή της με τη γνωσιακή θεραπεία, μας έχει δώσει μια αξιοσημείωτη νέα παράδοση πραγματικής ψυχοθεραπευτικής πρακτικής βασισμένης σε τεκμήρια.

‍

Η ανάπτυξη διαγνωστικών εγχειριδίων όπως το DSM-IV, παρά την κριτική που έχουν δεχτεί, μας έχει επιτρέψει να ποσοτικοποιήσουμε σοβαρά συμπεριφορικά και συναισθηματικά προβλήματα. Πλέον μπορούμε να έχουμε αρκετά μεγάλες ομοιογενείς ομάδες ασθενών, οι οποίες μας επιτρέπουν να δοκιμάσουμε διαφορετικές θεραπείες και να είμαστε σίγουροι ότι οι βελτιώσεις που βλέπουμε δεν οφείλονται στην τύχη, τις ατομικές διαφορές ή απλώς στη ροή του χρόνου. Ακόμα και όταν εστιάζουμε σε μεμονωμένα περιστατικά ασθενών, οι διαγνωστικές και μετρητικές μέθοδοι μας οδηγούν αυτό το έργο σε ένα άλλο επίπεδο.

‍

Τα σχέδια κλινικών μελετών έχουν εξελιχθεί αρκετά ώστε να αντιμετωπίζουν σχεδόν όλες τις προκαταλήψεις και τα λάθη που μπορεί να κάνει ένας κλινικός γιατρός με έναν ασθενή ή ακόμα και με μια μικρή ομάδα ασθενών κατά τη διάρκεια της καριέρας του.

‍

Πλέον έχουμε τα εργαλεία για να ποσοτικοποιούμε σχεδόν όλα τα κλινικά συμπτώματα. Μπορούμε να μετρήσουμε με ασφάλεια πόσο καταθλιπτικός, μανιακός, αγχωμένος είναι ένας ασθενής κοκ. Βεβαίως, τα εργαλεία μας απέχουν πολύ από το τέλειο, αλλά βελτιώνονται μελέτη τη μελέτη.

‍

Αυτή η ποσοτικοποίηση του ανθρώπινου πόνου και της δυσφορίας, όσο δυσάρεστη και αν ακούγεται σε κάποιους, μας έχει επιτρέψει να αξιολογούμε σωστά κάθε είδους θεραπευτική παρέμβαση. Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι κάποιος ευφυής άνθρωπος έχει τη θαυμάσια ιδέα ότι το να χτυπάτε τα χέρια σας τρεις φορές την ημέρα και να πηδάτε πάνω-κάτω στο κρεβάτι σας δύο φορές την ημέρα θα θεραπεύσει τη διπολική σας διαταραχή. Πλέον μπορούμε να αξιολογήσουμε και να ελέγξουμε εάν αυτό είναι αληθές ή όχι.

‍

Παρά αυτή τη τεράστια πρόοδο στον τομέα της ψυχικής υγείας, η πραγματική πρακτική βασισμένη σε επιστημονικά τεκμήρια εφαρμόζεται μόνο σε λίγες εξειδικευμένες πανεπιστημιακές κλινικές και μόνο μέσω των ερευνητικών τους προγραμμάτων. Οι λίγοι τυχεροί ασθενείς που συμμετέχουν σε αυτές τις μελέτες συνήθως βιώνουν σημαντικά κλινικά οφέλη.

‍

Αναπτύχθηκα επαγγελματικά σε ένα τέτοιο περιβάλλον, στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής του King's College London, τη Μέκκα της ψυχιατρικής. Ημέρα με την ημέρα, μελέτη με τη μελέτη, ανέβηκα από ταπεινός ερευνητικός βοηθός μέχρι την απόκτηση του διδακτορικού μου. Δεν μπορούσα παρά να αναρωτιέμαι γιατί δεν μπορούμε να προσφέρουμε αυτό το επίπεδο φροντίδας και ποιότητας κλινικής εργασίας σε όλους τους ασθενείς. Η μεγαλομανία μου, βέβαια, για να προσφέρω αυτό το επίπεδο φροντίδας σε όλους τους διπολικούς ασθενείς, τροφοδοτήθηκε από τις προσωπικές μου εμπειρίες με τον πατέρα μου, ο οποίος υπέφερε για πολλές δεκαετίες από ανθεκτική στη θεραπεία διπολική διαταραχή. Υπέφερε επίσης και πλήρωσε ακριβά με την υγεία και τη ζωή του τα προβλήματα του ελληνικού συστήματος ψυχικής υγείας.

‍

Έτσι, όταν ήρθε η κατάλληλη στιγμή, ίδρυσα το BipolarLab.com, την πρώτη ιδιωτική κλινική e-practice για διπολικούς ασθενείς στον κόσμο, βασισμένη σε επιστημονικά τεκμήρια.

‍